Premia uznaniowa jest w Polsce traktowana jako przychód ze stosunku pracy, co oznacza, że podlega takim samym zasadom opodatkowania i oskładkowania jak wynagrodzenie zasadnicze. Oznacza to, że pracodawca ma obowiązek potrącić od niej zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.
Spis treści
Czym jest premia uznaniowa?
Premia uznaniowa to dodatkowe świadczenie przyznawane przez pracodawcę w uznaniu za szczególne osiągnięcia, zaangażowanie lub wyniki pracy. W odróżnieniu od premii regulaminowej, nie wynika ona bezpośrednio z przepisów wewnętrznych firmy, lecz z decyzji pracodawcy. Nie ma więc charakteru roszczeniowego – pracownik nie może żądać jej wypłaty, jeśli nie została mu przyznana.
Opodatkowanie premii uznaniowej
Zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszystkie świadczenia pieniężne otrzymywane przez pracownika w związku z zatrudnieniem stanowią przychód ze stosunku pracy. Oznacza to, że:
- premia uznaniowa powiększa podstawę opodatkowania,
- pracodawca potrąca od niej zaliczkę na podatek PIT,
- dochód ten wykazywany jest w rocznym zeznaniu podatkowym pracownika.
Tak samo jak w przypadku wynagrodzenia zasadniczego, naliczane są również składki na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe) oraz ubezpieczenie zdrowotne.
Składki ZUS od premii uznaniowej
Premia uznaniowa wlicza się do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, jeśli przysługuje wszystkim pracownikom lub jest przyznawana związaną z ich zatrudnieniem. Tylko w wyjątkowych sytuacjach – na przykład przy jednorazowych nagrodach okolicznościowych – może być zwolniona ze składek, ale wymaga to uzasadnienia i odpowiedniego zapisu w dokumentacji kadrowej.
„Premie uznaniowe, podobnie jak inne składniki wynagrodzenia, są oskładkowane i opodatkowane w momencie ich wypłaty pracownikowi – stanowią część jego przychodu ze stosunku pracy.” – portal kadrowo-płacowy
Kiedy pracownik otrzyma mniej „na rękę”?
W praktyce oznacza to, że kwota netto premii uznaniowej – czyli ta, którą pracownik faktycznie otrzyma – jest niższa od kwoty brutto o podatek oraz obowiązkowe składki. Przykładowo, przy premii w wysokości 1000 zł brutto, pracownik może otrzymać około 700–750 zł netto, w zależności od zastosowanych kosztów uzyskania przychodu i progu podatkowego.
Podsumowanie
Premia uznaniowa, mimo że jest dodatkiem do wynagrodzenia, w świetle przepisów podatkowych traktowana jest tak samo jak pensja zasadnicza – podlega pełnemu opodatkowaniu i oskładkowaniu. Dla pracodawcy oznacza to konieczność jej wykazania w dokumentach płacowych, a dla pracownika – uwzględnienia jej w rocznym rozliczeniu PIT. Warto więc pamiętać, że każdy taki dodatek wpływa na wysokość naszych świadczeń oraz obciążeń podatkowych.
