Premia uznaniowa staje się regulaminową w momencie, gdy jej przyznawanie przestaje mieć charakter całkowicie uznaniowy, a pracodawca zaczyna stosować wobec niej określone reguły lub kryteria przyznawania. Innymi słowy – jeśli w praktyce pracownicy otrzymują ją regularnie, według ustalonych zasad lub zapisów w dokumentach wewnętrznych firmy, to przestaje ona być świadczeniem fakultatywnym, a staje się obowiązkowym składnikiem wynagrodzenia.
Spis treści
Na czym polega różnica między premią uznaniową a regulaminową?
Premia uznaniowa to świadczenie, które pracodawca może przyznać według własnego uznania, najczęściej jako formę nagrody za zaangażowanie, wyniki czy wyjątkowe osiągnięcia. Natomiast premia regulaminowa wynika bezpośrednio z przepisów prawa pracy, wewnętrznych regulaminów wynagradzania lub umowy o pracę – jej przyznanie zależy od spełnienia konkretnych, z góry określonych warunków.
Jak podkreśla orzecznictwo: Jeżeli pracodawca przez dłuższy czas wypłaca premię, stosując stałe kryteria, może to oznaczać, że w praktyce premia ta stała się składnikiem wynagrodzenia o charakterze roszczeniowym.
Kiedy premia uznaniowa traci swój uznaniowy charakter?
W praktyce granica między premią uznaniową a regulaminową często się zaciera. Pracodawcy wpisują premie uznaniowe do umów o pracę, jednak późniejsze działania – takie jak cykliczne wypłaty czy ustalenie kryteriów – mogą skutkować tym, że świadczenie nabiera cech premii regulaminowej.
- Premia jest wypłacana każdemu pracownikowi w danym okresie, bez indywidualnej oceny.
- W firmie istnieje niepisana reguła, że premia jest gwarantowana.
- Pracodawca ustala zasady premiowania np. za określoną frekwencję, wyniki sprzedaży lub terminowość.
„Sąd Najwyższy w jednym z wyroków wskazał, że świadczenie nazwane premią uznaniową, wypłacane systematycznie i na takich samych zasadach, przestaje być świadczeniem uznaniowym, a staje się premia regulaminową.”
Konsekwencje dla pracodawcy i pracownika
Uznanie premii za regulaminową oznacza, że pracownik może dochodzić jej wypłaty na drodze sądowej. Pracodawca, który zaprzestanie jej wypłacania bez uzasadnionej przyczyny, naraża się na roszczenia z tytułu niewypłaconego wynagrodzenia. Dla pracownika to z kolei większa ochrona i pewność świadczenia.
Podsumowanie
Premia, choć uznaniowa z nazwy, może w praktyce stać się regulaminową, jeśli pracodawca utrwali określony sposób i zasady jej przyznawania. Dlatego kluczowe jest, aby firmy jasno określały zasady wynagradzania i dbały o spójność między zapisami dokumentów a rzeczywistymi praktykami.
